W rozumieniu art. 41 K.p. limity czasowe przewidziane w art. 53 K.p. są okresem ochronnym usprawiedliwionej nieobecności w pracy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 29 kwietnia 1991 r., III APr 7/91, (OSA 1991 nr 2 poz. 9). Jest to okres przebywania na zwolnieniu lekarskim:
1) dłużej niż 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy;
2) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
Wypowiedzenie a nie rozwiązanie umowy
Ochrona z art.41 K.p. dotyczy tylko wypowiedzenia umowy o pracę a nie jej rozwiązania bez zachowania okresu wypowiedzenia. Z pracownikiem, przebywającym na zwolnieniu lekarskim pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z jego winy w trybie art. 52 par. 1 K.p. oraz z przyczyn przez niego niezawinionych zgodnie z art. 53 par. 1 K.p. Potwierdza to nadal aktualny wyrok SN z dnia 27 września 1983 r., I PRN 108/83, (LEX.14620) zgodnie z którym zakład pracy może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika także w czasie jego urlopu, albo innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Wyjątek
W czasie zwolnienia lekarskiego pracodawca może rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę w drodze porozumienia stron. Porozumienie stron od wypowiedzenia ustawowego odróżnia jego dwustronność. Zostało to podniesione w orzecznictwie. W wyroku SN z dnia 12 listopada 2003 r., I PK 593/02 (M.P.Pr. - wkł. 2004/6/1) czytamy: "Pracownik i pracodawca mogą rozwiązać stosunek pracy na mocy porozumienia stron w każdym uzgodnionym przez siebie terminie także w czasie urlopu wypoczynkowego pracownika".
Likwidacja lub upadłość pracodawcy
Artykułu 41 K.p. nie stosuje się w razie upadłości lub likwidacji pracodawcy. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego podanym w wyroku SN z dnia 16 lipca 1984 r., I PR 73/84, (OSNC 1985, nr 4, poz. 51): ”W razie likwidacji zakładu pracy zakład pracy może skutecznie wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy spowodowanej chorobą także wtedy, gdy nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 41 K.p.).
Z uzasadnienia wyroku wynika: „(…) ustawodawca dopuścił możliwość rozwiązania przez zakład pracy umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego tylko w razie likwidacji zakładu pracy. Jeśli zatem w takiej sytuacji w stosunku do kobiety istnieje możliwość rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem w razie likwidacji zakładu pracy, to brak byłoby podstaw do uznania niemożliwości wypowiedzenia umowy o pracę w czasie usprawiedliwionej nieobecności pracownika spowodowanej jego chorobą, gdy to wypowiedzenie nastąpiło wskutek likwidacji zakładu pracy. Jeżeli bowiem podmiot zatrudniający uległ likwidacji, ewentualne orzeczenie o przywróceniu do pracy zawisłoby w próżni”.
Wadliwe ale skuteczne
Jeżeli w czasie choroby pracownika o pracodawca wypowie mu umowę w warunkach art.41 K.p. wtedy takie wypowiedzenie choć dokonane wadliwie będzie miało moc prawną. Na podstawie art. 264 par.1 K.p. pracownik w terminie 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę ma prawo wnieść odwołanie od wypowiedzenia do sądu pracy. Potwierdził to SN w uzasadnieniu wyroku z dnia 7 pażdziernika 2008 r., II PK 56/08: „(…) każda jednostronna deklaracja pracodawcy o ustaniu stosunku pracy, nawet dokonana z naruszeniem prawa, prowadzi do ustania stosunku pracy w terminie wskazanym przez pracodawcę, bo wszelkie jego czynności, nawet bezprawne, zmierzające do rozwiązania stosunku pracy są skuteczne i mogą być podważone wyłącznie w drodze odpowiedniego powództwa.”
Podstawa prawna:
- art. 41 K.p.;
- wyrok SN z dnia 16 lipca 1984 r., I PR 73/84, (OSNC 1985, nr 4, poz. 51);
- wyrok SN z dnia 12 listopada 2003 r., I PK 593/02 (M.P.Pr.-wkł. 2004/6/1)
Stan prawny na 3 grudnia 2011 roku
