Uchwalając pwp ustawodawca rozdzielił wyraźnie rozwiązania niebędące wynalazkami oraz na będące wynalazkami, lecz pozbawione możliwości opatentowania. Przy czym przyjmuje się, że z tym rozgraniczeniem nie są związane skutki prawne, bowiem nie jest to zmiana o charakterze merytorycznym. Ergo w obu przypadkach nie ma możliwości udzielania ochrony na podstawie przepisów ustawy Prawo własności przemysłowej. Jednakże taki podział skutkował wyróżnianiem w literaturze "wynalazków patentowalnych" i "wynalazków w ogóle"[1].
WYŁĄCZENIA Z POJĘCIA WYNALAZKU
W art. 28 pwp wskazano szczególne przypadki rozwiązań nieuznawanych za wynalazki, (przy czym nie jest to katalog zamknięty), a mianowicie:
1. odkrycia, teorie naukowe i metody matematyczne,
2. wytwory o charakterze jedynie estetycznym,
3. plany, zasady i metody dotyczące działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gry
4. wytwory, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki,
5. programy do maszyn cyfrowych,
6. przedstawienie informacji.
Pomimo braku wskazania klucza według którego dokonano wskazanych wyżej wyłączeń można zauważyć, że rozwiązania te są wyłączone z katalogu wynalazków z uwagi na nietechniczny bądź abstrakcyjny charakter[2]. Jednocześnie możliwe jest patentowanie wynalazków dotyczących materii ściśle związanej z rozwiązaniami wyłączonymi spod ochrony, ale nietożsamymi z nimi.
ZAKAZY UDZIELANIA PATENTÓW
Z kolei art.29 pwp – wskazuje rozwiązanie będące wprawdzie wynalazkami, ale na które nie udziela się patentów[3]:
1. Wynalazki, których wykorzystanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami. jednakże nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym korzystanie z wynalazku tylko, dlatego, że jest zabronione przez prawo;
2. Odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt. Nie dotyczy to mikrobiologicznych sposobów hodowli ani wytworów uzyskiwanych takimi sposobami (sposób hodowli roślin lub zwierząt jest czysto biologiczny, jeżeli w całości składa się ze zjawisk naturalnych, takich jak krzyżowanie lub selekcjonowanie – ust 2);
3. Sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach. Nie dotyczy to produktów, a w szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce lub leczeniu; przepis ten nie dotyczy produktów, a w szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce lub leczeniu – ust.1.
Powyższe wyłączenia mają podłoże społeczno - ekonomiczne, ale w pewnej mierze również etyczno - obyczajowe. Istotne jest również to, że tego typu wyłączenie nie mają trwałego charakteru, bowiem ewoluują wraz z rozwojem gospodarki i zmianą świadomości społecznej[4].