Podstawą wniesienia pozwu o obniżenie alimentów jest art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Ustawodawca wskazuje w nim, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Pogorszenie się możliwości zarobkowych osoby zobowiązanej do płacenia zasądzonych alimentów uzasadnia wniesienie przez nią pozwu o ich obniżenie. Powództwo o obniżenie alimentów może być także wniesione, gdy zmniejszyły się usprawiedliwione potrzeby uprawnionego ( np. powód otrzymał stypendium na uczelni).
Stanowisko Sądu Najwyższego
Z tezy VII obowiązującej Uchwały Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, (OSNCP 1988/4/42) wynika: „Zmiana orzeczenia lub umowy o obowiązku alimentacyjnym może nastąpić w drodze powództwa z art. 138 k.r.o., które wyłącza powództwo opozycyjne z art. 840 k.p.c.”
W uzasadnieniu uchwały Sąd podaje: „ (…) Obniżenie alimentów uzasadnia zmniejszenie się potrzeb uprawnionego lub pogorszenie sytuacji materialnej i majątkowej zobowiązanego. (…) Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi”.
Sprawdż:
Pozew o obniżenie alimentów dla dziecka - schorowany ojciec na rencie
Pozew o obniżenie alimentów na rzecz małoletniej córki - wzór z uzasadnieniem
Zobaczmy przykłady
1. Utrata zatrudnienia
Wyrokiem sądowym ustalone zostały alimenty na rzecz małoletniego powoda w kwocie po 400 zł miesięcznie. Pozwany płacił je terminowo do rąk matki powoda. W wyniku przeprowadzanych u pracodawcy pozwanego zwolnień grupowych został on zwolniony z pracy. Zarejestrował się w Powiatowym Urzędzie Pracy, jako osoba bezrobotna. Przez okres 6 miesięcy będzie pobierał zasiłek dla bezrobotnych.
2. Długotrwała choroba
Na rzecz małoletniej powódki sąd przyznał alimenty w kwocie 350 zł. Pozwany wywiązywał się terminowo z nałożonego na niego obowiązku. Jego możliwości zarobkowe obniżyły się, ponieważ uległ wypadkowi i aktualnie przebywa na dłuższym zwolnieniu lekarskim. Czeka go jeszcze rehabilitacja.
3. Podjęcie pracy
Uprawniony do alimentów student podjął pracę na umowę - zlecenia. Pozwala mu ona zrealizować niektóre jego uzasadnione potrzeby. Zobowiązany do jego alimentacji ojciec może wnieść pozew o obniżenie alimentów.
Ważne!
Sąd zawsze bada przyczynę zmniejszenia sie możliwości zarobkowych pozwanego. Jeżeli pozwany wypowiedział pracodawcy umowę o pracę, wtedy sąd może nie orzec obniżenia alimentow.
Wniesienie pozwu
Pozew o obniżenie alimentów należy wnieść w dwóch egzemplarzach do sądu rejonowego wydział rodzinny i nieletnich, w którego okręgu mieszka osoba zobowiązana do płacenia alimentów lub osoba do nich uprawniona. Można go napisać odręcznie lub na komputerze. Można go złożyć w sądzie na dziennik podawczy lub wysłać za pośrednictwem poczty jako list polecony za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.
Schemat pozwu
Pozew jako pismo procesowe powinien zawierać:
- miejscowość i datę
- adres sądu rejonowego
- oznaczenie stron: powód (osoba wnosząca pozew) - pozwany (osoba otrzymująca alimenty)
- sygn. akt poprzedniego wyroku alimentacyjnego
- wartość przedmiotu sporu
- tytuł pozwu: Pozew o obniżenie alimentów
- żądania powoda, czyli to o co wnosi w pozwie
- uzasadnienie żądań
- podanie dowodów
- podpis powoda
- załączniki
Ważne!
Powodem jest osoba, która została zobowiązana sądownie do płacenia alimentów np. matka lub ojciec małoletniego dziecka, jedno z rozwiedzionych małżonków.
Pozwanym jest osoba uprawniona do alimentów np. małoletnie dziecko reprezentowane przez swoją matkę lub ojca, pełnoletnie dziecko.
Wartość przedmiotu sporu stanowi różnica między zasądzoną wcześniej kwotą alimentów a żądaną przez powoda ich obniżką za 12 miesięcy .
Opłata od wniesienia pozwu
Od składanego pozwu o obniżenie alimentów pobierana jest opłata stosunkowa. Wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu ( art. 13 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( tekst jedn: Dz.U. z 2010 r., nr 90, poz. 594).
Należy ją uiścić przy wniesieniu pozwu przelewem na rachunek bieżący dochodów sądu, lub w kasie sądu albo naklejając na pierwsza stronę pozwu odpowiedniego nominału znaki opłaty sądowej. Wnosząc opłatę na rachunek bankowy sądu, należy podać nazwę wydziału sądu oraz informację czego dotyczy wpłata.
Ważne!
Od ponoszenia kosztów sądowych w sprawie o obniżenie alimentow zwolniona jest strona pozwana.
Przykładowy fragment pozwu
.............2012 - ....- ....
Sąd Rejonowy
Wydział Rodzinny i Nieletnich
ul………………………………
00-000…………………………
Powód:………………….(imię, nazwisko, adres)
Pozwany: ………………..(imię i nazwisko) reprezentowany przez matkę/ojca ……………………………………………………. (imię, nazwisko, adres)
Sygn.akt: ...............
Wartość przedmiotu sporu: ........zł
Pozew o obniżenie alimentów
Wnoszę o:
1) obniżenie z dniem.........r. alimentów zasądzonych od powoda wyrokiem Sądu Rejonowego Wydział Rodzinny i Nieletnich w ........................ z dnia ……r. , sygn. akt: ……… na rzecz pozwanej/pozwanego…………………………........(imię, nazwisko) z kwoty po …...zł miesięcznie do kwoty po………zł miesięcznie przy zachowaniu dotychczasowych warunków płatności.
2) wydanie wyroku zaocznego w razie zaistnienia przesłanek z art.339 K.p.c.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich w ..................wyrokiem z dnia………r., sygn.akt.............zasądził ode mnie na rzecz małoletniego powoda....................... alimenty w wysokości po .............zł miesięcznie.
Dowód: akta sprawy o sygn. akt:………, o których dołączenie powód wnosi
.........................................................................................................( W uzasadnieniu powód powinien powołać się na wyrok sądu rejonowego zasądzający od niego alimenty na rzecz małoletniego dziecka oraz podać przyczyny, które uzasadniają obniżenie zasądzonych wcześniej alimentów np. utrata pracy, obniżenie wynagrodzenia przez pracodawcę, obniżenie wymiaru etatu, zdarzenie losowe, wypadek. Stan faktyczny należy właściwie udokumentować. Osoba, która pozostaje w ewidencji osób bezrobotnych powinna dołączyć zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy, osoba pobierająca świadczenie rehabilitacyjne powinna dołączyć decyzję wydaną przez ZUS.)
Podstawa prawna:
- art. 135 par. 1, art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
- art. 13, art. 96 ust. 1 pkt 2 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( tekst jedn: Dz.U. z 2010 r., nr 90, poz. 594)
Stan prawny na 30 lipca 2012 r.