Sprawdż:
Czy zawsze istnieje obowiązek zapłaty zachowku dla osób uprawnionych?
Zachowek - komu i kiedy się należy
Sąd właściwy w sprawach spadkowych
Powództwo o zachowek wnosi się do sądu rejonowego, wydział cywilny w okręgu którego ostatnio mieszkał spadkodawca, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie można ustalić, wtedy będzie to sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część ( art. 39 K.p.c.).
Schemat pozwu
Pozew o zachowek w swojej treści powinien zawierać ogólne warunki przewidziane dla pozwu w art. 187 K.p.c. w powiązaniu z art. 126 K.p.c.:
- Każdy pozew powinien zawierać miejscowość i datę jego sporządzenia oraz oznaczenie stron. Stronami w sprawie o zachowek będą powód/powodowie tj. osoba lub osoby uprawnione do zachowku lub ich przedstawiciele ustawowi i pozwany/pozwani czyli osoba /osoby zobowiązana do zachowku. Należy podać wtedy imiona, nazwiska i adresy stron.
- Z art. 19 par. 1 K.p.c. wartością przedmiotu sporu jest zawsze dochodzona kwota zachowku.
- Pismo do sądu powinno być właściwie zatytułowane: np. Pozew o zachowek.
- W pozwie powód określa swoje żądanie. Przykładowo wnosi on o zasądzenie od strony pozwanej (imię nazwisko) na rzecz powoda (imię, nazwisko) kwoty ( żądana kwota) z ustawowymi odsetkami od dnia następującego po dniu ogłoszenia testamentu po zmarłym /zmarłej (imię, nazwisko) tj. od dnia (data) r. do dnia zapłaty, tytułem zachowku po zmarłym (imię, nazwisko). Powód powinien wnieść także o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego dotyczącej np. wyceny nieruchomości oraz Postanowienia Sądu Rejonowego (nazwa i adres sądu) z dnia (data) r. o stwierdzenie nabycia spadku przez pozwaną oraz odpisu/odpisów skróconego aktu urodzenia powoda oraz skróconego odpisu aktu zgonu spadkodawcy na okoliczność ustalenia uprawnienia powoda/powodów do otrzymania zachowku. Powód może obciążyć również pozwanego kosztami opłaty od wniesienia pozwu (5% wartości przedmiotu sporu).
- Następnie powód uzasadnia je poprzez udokumentowane okoliczności faktycznych . Powód podaje, kiedy i gdzie zmarł spadkodawca, kto jest po nim spadkobiercą testamentowym, kiedy i gdzie odbyła się sprawa spadkowa. Powód zaznacza, że jest spadkobiercą ustawowym spadkodawcy i w chwili śmierci spadkodawcy był pełnoletni. Jako dowód dołącza do pozwu skrócony odpis aktu zgonu spadkodawcy oraz skrócony odpis swojego aktu urodzenia. Należy podać również co stanowi majątek spadkowy, gdzie ten majątek się znajduje i jaką przedstawia wartość. Dowodem będzie opinia biegłego.
- W pozwie powinny znaleźć się następujące załączniki: odpis skrócony aktu urodzenia powoda, skrócony odpis aktu zgonu spadkodawcy, potwierdzenie dokonania opłaty sądowej od wniesienia pozwu, odpis postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, lub odpis zarejestrowanego u notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia (jeżeli powód je posiada), odpis pozwu wraz z załącznikami dla strony pozwanej,
- Powód lub jego przedstawiciel ustawowego w przypadku, gdy powód jest małoletni, podpisuje czytelnie wnoszony pozew.
Pozew podlega opłacie
Na podstawie art. 13 Ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r., nr 90, poz. 594 ze zm) od wniesienia pozwu o zachowek sąd pobiera opłatę stosunkową. Wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu. Z art. 21 niniejszej ustawy zaokrągla się ją do pełnej złotówki.
Niniejsza opłata może zostać zrealizowana poprzez naklejenie na pozew znaków opłaty sądowej. Maksymalna wysokość opłaty sądowej, jaką można uiścić przy pomocy znaków opłaty sądowej, wynosi 1. 500 zł. Pozew można opłacić gotówka w kasie sądu lub przelewem na rachunek bankowy z zaznaczeniem czego dotyczy wpłacana kwota. Numer rachunku bankowego dochodów bieżących sądu można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości albo na tablicy ogłoszeń w każdym sądzie. Wynika to z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U. z 2006 r., nr 27, poz.199, zm. Dz.U. z 2011 r., nr 299 poz. 1775).
Podstawa prawna:
- 19 par. 1 , art.39, art. 126, art. 187 Kodeksu postępowania cywilnego,
- art. 13, art. 21 Ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r., nr 90, poz. 594 ze zm)
Stan prawny na 2 marca 2013 roku