Kto może skorzystać z odliczenia?
Odliczenie to można uwzględnić jedynie w podatku dochodowym obliczonym od dochodów opodatkowanych według skali podatkowej. Z ulgi tej nie mogą korzystać zatem podatnicy, którzy uzyskują: dochody opodatkowane na szczególnych zasadach, przy zastosowaniu 19% stawki podatkowej (np. przedsiębiorcy wybierający takie opodatkowanie),przychody z działalności gospodarczej opodatkowane na zasadach tzw. ryczałtu ewidencjonowanego.
Jeżeli jednak podatnicy ci uzyskują również dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. wynagrodzenie za pracę, emeryturę, rentę), to w rocznym zeznaniu podatkowym składanym z tytułu uzyskiwania tych dochodów mogą uwzględnić omawiane odliczenie. Odliczenie przysługuje rodzicom wykonującym władzę rodzicielską, opiekunom prawnym, jeżeli dziecko zamieszkuje z opiekunem oraz rodzicom zastępczym. Z odliczenia nie mogą korzystać zatem rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej oraz opiekunowie prawni dziecka, którzy nie mieszkają wspólnie z dzieckiem.
Ulga jest adresowana do podatników, którzy w roku podatkowym wychowują dzieci:
- małoletnie,
- bez względu na ich wiek, jeśli otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną.
Pamiętaj!
Z ulgi mogą korzystać także osoby wychowujące pełnoletnie dzieci do 25 roku życia, pod warunkiem, że dzieci te uczą się lub studiują (także za granicą) oraz że w roku podatkowym, którego dotyczy odliczenie, nie uzyskały dochodów opodatkowanych według skali podatkowej lub z kapitałów pieniężnych opodatkowanych przy zastosowaniu 19% stawki w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł (556,02 zł : 18%). Do dochodów tych wliczane są również zarobki uzyskane przez pełnoletnie dzieci za granicą i to bez względu na to, jak metoda unikania podwójnego opodatkowania ma do nich zastosowanie. Fakt otrzymywania przez dziecko renty nie ma znaczenia dla prawa do ulgi. Z odliczenia nie mogą korzystać podatnicy, których dzieci prowadzą działalność gospodarczą opodatkowaną przy zastosowaniu 19% stawki podatkowej lub na zasadach tzw. ryczałtu ewidencjonowanego albo też podlegają przepisom ustawy o podatku tonażowym.
Jak należy stosować ulgę w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci, które kończą dany etap nauki? Czy można stosować odliczenie za miesiące wakacyjne?
Osoba kończąca pewien etap swojego kształcenia formalnie przestaje być uczniem określonej szkoły z chwilą otrzymania świadectwa. Jednak jeśli osoba zamierza kontynuować naukę, nie traci automatycznie statusu osoby uczącej się. W związku z tym w przypadku
- uczniów kontynuujących naukę w szkole - ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego;
- maturzysty, który nie kontynuuje nauki - ulga przysługuje także za miesiące wakacyjne;
- maturzysty, który podejmuje naukę w szkole wyższej - ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego;
- studentów kształcących się w dwóch etapach (studia licencjackie i magisterskie) - ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego w sytuacji, gdy student po zdaniu egzaminu został zakwalifikowany na studia magisterskie. Jeżeli jednak studia nie są kontynuowane lub występuje przerwa (np. student nie od razu podejmuje kolejny etap studiów),to ulga przysługuje tylko za miesiące nauki włącznie z miesiącem, w którym został złożony egzamin dyplomowy.
Jaką kwotę można odliczyć?
Kwota odliczenia wynosi 92,67 zł miesięcznie na każde dziecko.
Przykład I
Państwo Jolanta i Zbigniew Kowalscy są rodzicami 3-letniego chłopca. W maju zostali drugi raz rodzicami, przy czym urodziłyim się dwojaczki. W opisanym przypadku kwota ulgi wyniesie 1112,04 zł (12 x 92,67 zł) + 1482,72 zł (8 x 92,67 zł x 2) tj. 2594,76 zł.
Pamiętaj! Odliczenie nie przysługuje poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
- na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
- wstąpiło w związek małżeński
Mogą się zdarzyć sytuacje, w których dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane w tym samym roku podatkowym do rodziny zastępczej albo do opiekuna prawnego. Jeżeli przekazanie to następuje w trakcie miesiąca, każdemu z podatników opiekujących się dzieckiem przysługuje w tym miesiącu odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania nad nim pieczy. Oznacza to, że zarówno rodzice, jak i opiekun prawny albo osoba pełniąca funkcję rodziny zastępczej odliczy – za miesiąc, w którym opieka była sprawowana przez różne osoby – 3,09 zł za każdy dzień sprawowania nad dzieckiem pieczy. Małżonkowie wychowujący dzieci powinni pamiętać, że roczna kwota odliczenia dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Przysługującą im roczną kwotę odliczenia mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej ustalonej proporcji.
Odliczenia dokonuje się w rocznym zeznaniu podatkowym, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci (informacje te podaje się w PIT/O).
Pamiętaj! Podatnik korzystający z ulgi prorodzinnej wypełnia PIT-36 lub PIT- 37 oraz PIT/O stanowiący załącznik do tych zeznań.
Czy do zeznania podatkowego dołączać dokumenty?
Nie ma takiego obowiązku. Podatnicy korzystający z odliczenia powinni jednak wiedzieć, że na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić wszelkie dokumenty niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:
odpis aktu urodzenia dziecka, zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka, odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą, zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Podstawa prawna: art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm.).
Źródło: www.mf.gov.pl/_files_/podatki/broszury_informacyjne/ulga_dzieci_2011_www.pdf