Problematyczna instytucja
Instytucja tzw. "kontroli abstrakcyjnej wzorców umownych" miała w zamyśle ustawodawcy służyć ochronie interesów konsumentów jako słabszej strony stosunków gospodarczych. W rzeczywistości instytucja ta stała się maszynką do robienia pieniędzy przez tzw "stowarzyszenia ochrony praw konsumentów" ktore masowo wytaczają powództwa przedsiębiorcom.
Łatwe pieniądze
Powództwa te w większości przypadków wytaczane są tylko i wyłącznie w celu łatwego zarobku ( zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ) Na domiar złego stowarzyszenia sporządzają pozew do każdego niezgodnego z prawem postanowienia regulaminu. Rekordziści otrzymali po kilkanaście pozwów ! Każdy pozew zawiera oczywiście wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów co łącznie daje spore sumy. Jednym słowem patologia !
Sprawdź również :
Jak bronić się przed pozwami z Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Zjawisko nasila się
Skala tego zjawiska zaniepokoiła nawet posłów, którzy wielokrotnie interpelowali w tej sprawie ( przykładowo : interpelacja nr 17394 w sprawie niejasności przepisów regulujących postępowanie sądowe i administracyjne dotyczących stosowania klauzul niedozwolonych w obrocie z udziałem konsumentów; Interpelacja nr 17394 ....)
Rząd nie widzi problemu
Niestety stanowisko naszego rządu wyrażone w odpowiedziach sporządzonych przez przedstawicieli poszczególnych resortów do których kierowane były zapytanie jest jednoznaczne - nie ma potrzeby zmian. Rząd Platformy Obywatelskiej daje jasno do zrozumienia, że nie obchodzi ich los przedsiębiorców, którzy w przeciwieństwie do urzędników muszą sami zapracować na swoje pensje.
Jak wygląda procedura
Zgodnie z art. 47938 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), zwanej dalej K.p.c., powództwo w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone może wytoczyć każdy, kto według oferty pozwanego mógłby zawrzeć z nim umowę zawierającą postanowienie, którego uznania za niedozwolone żąda się pozwem. Powództwo może wytoczyć także organizacja społeczna, do której zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów, powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów oraz prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Sprawdź również :
Pozew o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone - przykładowy wzór
Prawo działa wstecz ?
Co ciekawe na mocy art. 47939 K.p.c. z żądaniem uznania postanowienia wzorca umowy za niedozwolone uprawniony podmiot może wystąpić także wtedy, gdy pozwany przedsiębiorca zaniechał jego stosowania, jeżeli od tego zaniechania nie minęło 6 miesięcy. Ponadto zaniechanie przez pozwanego, po wytoczeniu powództwa, stosowania zaskarżonego postanowienia wzorca umownego nie ma wpływu na bieg postępowania sądowego w tym zakresie (art. 47940 K.p.c.).
Właściwy sąd
Sądem właściwym w ww. sprawach jest Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (art. 47936 K.p.c.). Odpis prawomocnego wyroku uwzględniającego powództwo sąd przesyła prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który prowadzi, na podstawie tych wyroków, jawny rejestr postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone (art. 47945 § 1-3 K.p.c.).
Jak powinno być
Coraz częściej słyszy się głosy, że powództwo o uznanie postanowień wzorca za niedozwolone powinno być mozliwe po uprzednim wysłaniu do przedsiębiorcy wezwanie do zaniechania naruszeń ( wezwanie do usunięcia niezgodnych z prawem postanowień ) Takie rozwiązanie ukróciłoby dzisiejszą patologię.