Materiał przedegzaminacyjny ( niezweryfikowany )
W definicji
pojęcia ochrona pracy mieści się pojecie bezpieczeństwo i higiena pracy. W
zakres pojęcia ochrony pracy wchodzą normy określające: - ogólne i szczegółowe warunki bhp, skutki naruszenia bhp,
organizację i tryb postępowania organów nadzoru nad warunkami pracy ( inspekcji
pracy) W skład pojęcia ochrony pracy wchodzi kilka istotnych obszarów takich
jak: - ochrona norm czasu pracy, - ochrona prawa pracownika do wynagrodzenia,
- ochrona innych praw pracowniczych, - ochrona
prawa do urlopu, - ochrona pracy
młodocianych, - ochrona pracy kobiet,
- ochrona pracy niepełnosprawnych. Omawiając
pojęcie ochrony pracy trzeba pamiętać , że w pojęciu tym mieści się również
pojecie bezpieczeństwa i higieny pracy. Pojęcie ochrony pracy będzie dotyczyło
człowieka, jego zachowań oraz związanych z tym ściśle gwarancji prawnych.
Gwarancje prawne obejmują natomiast wszystkie normy prawne ustanowione przez
państwo w interesie pracujących. W polskim prawie wszelkie regulacje tych norm
prawnych znajdują swoje odniesienie w prawie pracy oraz w innych ustawach i
aktach wykonawczych, które określają prawa i obowiązki pracodawców i
pracowników.
Obowiązkiem pracodawcy jest: art. 207 KP, art. 94 KP
- zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki oraz prowadzenie systematycznego szkolenia pracowników z zakresu bhp.
- dopuszczenie pracownika do wykonywania umówionej pracy
- zaznajamianie pracowników podejmujących pracę z zakresem obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich (pracowników) uprawnieniami,
- terminowe i prawidłowe wypłacanie wynagrodzenia,
- ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
- stosowanie obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników oraz wyników ich pracy,
- prowadzenie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz osobowych pracowników,
- niezwłoczne
wydawanie pracownikowi, w związku
z rozwiązaniem
wygaśnięciem stosunku pracy, świadectwa
pracy (wydanie świadectwa nie ma
być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą).
- pracodawca ma obowiązek szanować godność i inne dobra osobiste pracownika, przeciwdziałać mobbingowi art. 94 ³ § 1 KP.
- pracodawca musi także pamiętać o tym, że pracownicy mają równe prawa z tytułu wypełniania jednakowych obowiązków dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet. Niedopuszczalna jest także jakakolwiek ich dyskryminacja wobec pracowników - ze względu na wiek, niepełnosprawność, narodowość, przekonania, zwłaszcza polityczne lub religijne, oraz przynależność związkową.
- pracodawcę
powinien w miarę posiadanych środków zaspokajać
socjalne potrzeby pracowników (pracodawca przez nawiązanie stosunku pracy przyjmuje na siebie
jednocześnie zobowiązanie zapewnienia pracownikom pieczy nad jego rzeczami
wniesionymi do zakładu pracy w związku z pracą, szczególnym obowiązkiem
pracodawcy jest powinność
strzeżenia informacji
niejawnych.)
Obowiązki w zakresie bhp
Jeżeli chodzi o
zapewnianie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy z ogólnej
powinności wynikają konkretne i szczegółowe obowiązki pracodawcy a mianowicie
obowiązek art. 207 § 2 KP;
- organizowania
pracy w sposób zapewniający bhp,
- zapewnienie
przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bhp, wydawanie poleceń
usunięcia uchybienia w tym zakresie oraz kontrolowania wykonania tych poleceń,
- zapewnienia
wykonania nakazów, wystąpień decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy
nadzoru nad warunkami pracy,
- zapewnienie
wykonania zaleceń społecznego inspektora pracy,
- znajomości przepisów
o ochronie pracy, w tym przepisów i zasad bhp,
art. 209 § 1 KP pracodawca zawiadamiania, w terminie 30 dni od rozpoczęcia działalności, właściwego inspektora sanitarnego oraz inspektora pracy o miejscu , rodzaju i zakresie prowadzonej działalności. § 2 Obowiązek o którym mowa, ciąży na pracodawcy odpowiednio w razie zmiany miejsca , rodzaju i zakresu prowadzonej działalności , zwłaszcza zmiany technologiczne może powodować zwiększenie zagrożenia dla zdrowia pracowników.
art. 209 ¹ § 1 KP Pracodawca jest obowiązany:
194) Art. 2091 dodany przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. (Dz.U.08.223.1460) zmieniającej nin. ustawę z dniem 18 stycznia 2009 r.
1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach,
zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,
195) Art.
2091 § 1 pkt 1 zmieniony przez art. 1 pkt 2 lit. a) tiret pierwsze ustawy z
dnia 7 maja 2009 r. (Dz.U.09.115.958) zmieniającej nin. ustawę z dniem 5
sierpnia 2009 r.
2) wyznaczyć pracowników
do:
a) udzielania
pierwszej pomocy,
b)
wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,
196) Art.
2091 § 1 pkt 2 lit. b) zmieniona przez art. 1 pkt 2 lit. a) tiret drugie ustawy
z dnia 7 maja 2009 r. (Dz.U.09.115.958) zmieniającej nin. ustawę z dniem 5
sierpnia 2009 r.
3) zapewnić
łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie
udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz
ochrony przeciwpożarowej.
§ 2. Działania,
o których mowa w § 1, powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej
działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na
terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.
§ 3. Liczba pracowników, o których mowa w § 1 pkt 2, ich szkolenie
oraz wyposażenie powinny uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń.
197) Art.
2091 § 3 zmieniony przez art. 1 pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 7 maja 2009 r. (Dz.U.09.115.958) zmieniającej nin. ustawę z dniem 5
sierpnia 2009 r.
§ 4. W
przypadku zatrudniania przez pracodawcę wyłącznie pracowników młodocianych lub
niepełnosprawnych - działania, o których mowa w § 1 pkt 2, może wykonywać sam
pracodawca. Przepis § 3 stosuje się odpowiednio.
Powyższe obowiązki ustawodawca określa mianem podstawowych obowiązków pracodawcy, z uwagi na ich zasadnicze i decydujące znaczenie dla zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu nauki i techniki. Jednakże ważne są jeszcze inne powinności pracodawcy, które wespół z obowiązkami podstawowymi tworzą pożądany system zachowania się pracodawcy w stosunkach pracy.
Powstrzymanie się pracownika od wykonywania pracy niebezpiecznej - według art.210 § 1 kodeksu pracy, w przypadku gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia pracownika, albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takiemu niebezpieczeństwu innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Jeżeli to nie wystarczy do usunięcia zagrożenia, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, także po zawiadomieniu przełożonego. Powstrzymanie się od wykonywania pracy lub oddalenie się z miejsca pracy, w okolicznościach wyżej opisanych , nie będzie stanowić naruszenia powinności pracownika a co za tym idzie — nie pozbawi tej osoby prawa do wynagrodzenia. Oczywistym jest, że omawiana regulacja nie dotyczy pracownika, którego obowiązkiem wynikającym z zakresu jego czynności zawodowych, jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia.
