Ustawodawca nie podaje, okresu oraz
wymiaru urlopu bezpłatnego, toteż należy przyjąć, że może on być udzielony na
dowolny okres. Pracodawca nie może bez wniosku pracownika udzielić mu urlopu
bezpłatnego, ponieważ takie działanie nie ma odzwierciedlenia w art. 174 K.p. Potwierdza to wyrok Sądu Apelacyjnego w
Łodzi z dnia 15 października 1996 r., III AUa 34/96 (OSA
1997, nr 10, poz. 35) , w którym wyrażony został następujący
pogląd: „Udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego - niezgodnie z
przepisem art. 174 § 1 Kodeksu pracy -
z inicjatywy zakładu pracy i bez pisemnego wniosku o udzielenie mu takiego
urlopu - jest w świetle prawa bezskuteczne. Pracownikowi, który w okresie tak
udzielonego urlopu bezpłatnego był niezdolny do pracy wskutek choroby -
przysługuje zasiłek chorobowy.”
Urlop bezpłatny jest to „(...) okres, w którym pracownik pozostaje w stosunku pracy” (A.M. Świątkowski, Kodeks pracy Tom I Komentarz do art. 1-189[1], Warszawa 2004, s. 1045). W świetle wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 1996 r., III AUa 888/96 (OSA 1997, nr 2, poz. 9) w czasie urlopu bezpłatnego pracownik jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy, a pracodawca z obowiązku wypłacania wynagrodzenia.
Dwa rodzaje urlopu bezpłatnego
Urlopy bezpłatne mogą być udzielane:
1) na pisemny wniosek pracownika - art. 174 par. 1 K.p.;
2) z inicjatywy
pracodawcy za pisemną zgodą pracownika w celu wykonywania pracy u innego
pracodawcy (tzw. leasing pracowniczy) - art. 174[1]
par. 1 K.p.