redakcja 06 maja 2011 Wysokość opłat komorniczych

Wszczęcie egzekucji świadczeń niepieniężnych uzależnione jest od uiszczenia przez wierzyciela określonej ustawowo opłaty. Wysokość opłat egzekucyjnych w sprawach o egzekucję świadczeń niepieniężnych regulowana jest przez przepisy art. 49a i dalsze ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 167 poz. 1191).W przypadku egzekucji świadczeń niepieniężnych obowiązują opłaty stałe (tj. oznaczone ryczałtową sumą pieniężną). Dotyczy to w szczególności wniosków o egzekucję wydania rzeczy, wprowadzenia w posiadanie, wprowadzenia zarządcy w zarząd nieruchomości lub przedsiębiorstwa, wprowadzenia dozorcy w dozór nieruchomości, opróżnienia lokalu z rzeczy lub osób, sporządzenia spisu inwentarza albo innego spisu majątku, opieczętowania lub zdjęcia pieczęci, czynności egzekucyjnych z udziałem Policji, udziału w usunięciu oporu dłużnika oraz wykonania nakazu osadzenia dłużnika w zakładzie karnym. Opłatę stałą wnioskodawca winien uiścić wraz z wniesieniem wniosku o egzekucję. Jeżeli tego nie uczyni komornik wzywa go do uiszczenia opłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Bezskuteczny upływ tego terminu powoduje zwrot wniosku lub odmowę dokonania czynności. Na zasadach ogólnych nie mają obowiązku uiszczenia wymienionej opłaty egzekucyjnej wnioskodawcy zwolnieni od kosztów sądowych.

Za egzekucję odebrania rzeczy komornik pobiera opłatę stałą w wysokości 50% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, zgodnie z art.5 ust.7 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, z późn. zm.), stosowanego poczynając od drugiego kwartału roku przez okres pełnego roku. Za 2010 rok wynagrodzenie to wyniosło 2 822,66zł,zatem opłata za ten rodzaj egzekucji wynosi 1 411,33zł.Egzekucja wydania rzeczy ruchomej jest uregulowana w art.1041-1045 k.p.c.

Opłata stała wynosi 1129,06zł (40 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego określonego wyżej) za: 

1) wprowadzenie w posiadanie nieruchomości i usunięcie z niej ruchomości (w przypadku przedsiębiorstw handlowych i przemysłowych opłatę pobiera się od każdej izby składającej się na pomieszczenie przedsiębiorstwa); 
2) wprowadzenie zarządcy w zarząd nieruchomości lub przedsiębiorstwa oraz za wprowadzenie dozorcy w dozór nieruchomości; 
3) opróżnienie lokalu z rzeczy lub osób, z tym że odrębną opłatę pobiera się od każdej izby.  

Przy opróżnianiu lokali mieszkalnych nie pobiera się odrębnej opłaty od pomieszczeń stanowiących: przedpokoje, alkowy, korytarze, werandy, łazienki, spiżarnie, loggie i podobnych. Przy opróżnianiu pomieszczeń i lokali niemieszkalnych, w szczególności garażu, stajni, obory lub sklepu, pobiera się opłatę za każde pomieszczenie, jak za izbę. Wprowadzenie w posiadanie nieruchomości i usunięcie z niej ruchomości oraz opróżnienie lokalu z rzeczy lub osób stanowi drugie stadium egzekucji wydania nieruchomości lub statku(art.1046 kpc).Wprowadzenie zarządcy w zarząd nieruchomości następuje w toku egzekucji świadczeń pieniężnych z nieruchomości.

Za dokonanie spisu inwentarza w związku z wykonaniem postanowienia sądu o spisie inwentarza  albo innego spisu majątku komornik  pobiera stałą opłatę w wysokości 282,27zł (10 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego) za każdą rozpoczętą godzinę. Do innego spisu majątku należy spisanie majątku ruchomego przewidziane w art. 636 k.p.c. jako jeden ze sposobów zabezpieczenia spadku. Ogólna wysokość opłaty zależy od liczby godzin pracy komornika niezbędnych do spisania inwentarza albo innego spisu majątku. Przed przystąpieniem do tych czynności komornik powinien pobrać opłatę według przewidywanego czasu niezbędnego do ich wykonania. Ostateczne ustalenie wysokości opłaty nastąpi po zakończeniu wymienionych czynności. 

Za wprowadzenie wierzyciela w posiadanie w przypadkach innych niż wymienione wyżej pobiera się opłatę stałą w wysokości 705,66zł (25 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego), a w razie podjęcia egzekucji na skutek dalszych naruszeń posiadania, opłatę zwiększa się każdorazowo o 100 %. Do innych wypadków wprowadzenia wierzyciela w posiadanie należy zaliczyć w szczególności:  

1) wprowadzenie w posiadanie nieruchomości bez usuwania znajdujących się na niej ruchomości w egzekucji wydania nieruchomości (art.1046 k.p.c.). Natomiast za wprowadzenie w posiadanie nieruchomości wraz z usunięciem z niej ruchomości niebędących przedmiotem egzekucji jest pobierana opłata egzekucyjna w wysokości określonej wyżej;
2) wprowadzenie w posiadanie statku w egzekucji wydania statku uregulowanej w art. 1046 § 1 i 9-11 k.p.c. ;
3) wprowadzenie wierzyciela w posiadanie lokalu lub pomieszczenia niezwiązane z        ich opróżnieniem z rzeczy lub osób.

Za opieczętowanie lub zdjęcie pieczęci, bez dokonywania równoczesnego spisu, pobiera się opłatę stałą w wysokości 112,90zł (4 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego) od każdej opieczętowanej izby lub innego pomieszczenia. Opieczętowanie lub zdjęcie pieczęci jest aktualne w toku egzekucji z ruchomości, przy zabezpieczeniu spadku , a także przy otworzeniu i zamknięciu mieszkania oraz innych pomieszczeń i schowków dłużnika. Opłata nie przysługuje za opieczętowanie lub zdjęcie pieczęci wraz z równoczesnym dokonaniem spisu (np. wraz ze spisem majątku ruchomego w związku z wykonaniem postanowienia sądu o zabezpieczeniu spadku lub o sporządzeniu spisu inwentarza).

Za egzekucję inną niż wymieniona w art. 44 - 55 pobiera się opłatę stałą w wysokości 282,27zł (10 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego) za każdą rozpoczętą godzinę czynności egzekucyjnych. Do innych egzekucji niż wymieniona w art. 44-55 należy zaliczyć egzekucję wydania nieruchomości, statku albo opróżnienia pomieszczenia (art. 1046 k.p.c.). Jak już wskazano wyżej, egzekucja ta  przebiega przez dwa stadia. Pierwsze z nich polega na wezwaniu dłużnika do dobrowolnego wykonania jego obowiązku w wyznaczonym terminie. W razie bezskuteczności tego wezwania następuje stadium drugie, w którym komornik dokonuje czynności potrzebnych do wprowadzenia wierzyciela w posiadanie (art. 1046 § 1 k.p.c.). Egzekucja wydania nieruchomości, statku albo opróżnienia pomieszczenia może zakończyć się na pierwszym jej stadium, jeżeli na wezwanie komornika dłużnik dobrowolnie wykona jego obowiązek. W takim wypadku nie zachodzi potrzeba egzekucyjnego wprowadzenia wierzyciela w posiadanie i od wniosku o wszczęcie egzekucji wydania nieruchomości, statku albo opróżnienia pomieszczenia (lokalu) należy uiścić stałą opłatę egzekucyjną w wysokości 282,27zł (10 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego )za każdą rozpoczętą godzinę czynności egzekucyjnych

Za wszystkie czynności z udziałem Policji, Żandarmerii Wojskowej, wojskowych organów porządkowych, Straży Granicznej i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego pobiera się opłatę stałą w wysokości 705,66zł (25 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego). Opłata ta przysługuje za wszystkie czynności z udziałem wymienionych w nim podmiotów. Dotyczy to zarówno czynności polegających na udzieleniu komornikowi pomocy, jak i na asystowaniu mu przy wykonywaniu czynności egzekucyjnych. Czynności te polegają na zapewnieniu komornikowi oraz uczestnikom postępowania egzekucyjnego bezpieczeństwa osobistego oraz zapewnieniu porządku w miejscu wykonywania tych czynności, a w razie potrzeby - także na udzieleniu niezbędnej pomocy przy wykonywaniu czynności egzekucyjnych.

Za udział w usunięciu oporu dłużnika oraz za wykonanie nakazu w sprawie osadzenia dłużnika w zakładzie karnym pobiera się opłatę w wysokości 705,66zł ( 25 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego).Udział komornika w usunięciu oporu dłużnika przewiduje art. 765 § 1 k.p.c., a także art. 1051 § 3 k.p.c. w związku z egzekucją wymuszenia na dłużniku obowiązku zaniechania pewnej czynności lub nieprzeszkadzania czynności wierzyciela (art. 1051 k.p.c.).Nakaz osadzenia dłużnika w zakładzie karnym wydaje komornikowi sąd rejonowy (art. 1056 § 2, art. 1057 § 1 k.p.c.). Areszt występuje w sądowym postępowaniu egzekucyjnym jako środek zastępczy niezapłaconej grzywny (zob. art. 1050-1052 w zw. z art. 1053 k.p.c.) albo jako samoistny środek przymusu w postępowaniu o wyjawienie majątku (art. 916 k.p.c.).

Przemysław Kosyra
asesor komorniczy