Urlop
macierzyński przysługuje niezależnie od
rodzaju umowy o pracę, wymiaru czasu pracy oraz stażu pracy. Nie należy
się osobom zatrudnionym na podstawie umów prawa cywilnego (umowa zlecenia, umowa o dzieło, umowa o
świadczenie usług) oraz prowadzącym działalność gospodarczą.
Wyjątek
Prawo do urlopu macierzyńskiego nie przysługuje również w sytuacji, gdy terminowa umowa o pracę na podstawie art.177 par.3 K.p. została przedłużona z mocy prawa do dnia porodu. Z dniem porodu umowa ta rozwiązuje się. Pracownica nabywa wtedy prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego (na swój wniosek).Wynika to z treści art. 29 ust. 5 i art. 30 ust. 4 Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r., nr 77, poz.512). Co ważne, umowy o pracę zawarte na czas zastępstwa nie zostają przedłużane do dnia porodu (art.177 par.3[1] K.p.).
Wymiar urlopu macierzyńskiego
Od 1 stycznia 2009 r. wymiar urlopu macierzyńskiego jest uzależniony od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie i wynosi:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodnie w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Czy urlop macierzyński jest płatny ?
Za okres urlopu macierzyńskiego pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński.Zasiłek macierzyński wynosi 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia lub przychodu (osoby nie będące pracownikami) za ostatnich 12 miesięcy. Dla obliczania zasiłku macierzyńskiego przyjmuje się podstawę wymiaru, jaka jest stosowana przy obliczaniu zasiłku chorobowego (art. 47 w powiązaniu z art.36 ust. 1 - 2 ustawy zasiłkowej):
1. Podstawę zasiłku macierzyńskiego
stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za 12 miesięcy
kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia przez pracownicę urlopu
macierzyńskiego.
2. Jeżeli pracownica rozpoczęła swój
urlop przed upływem 12 miesięcy (tzn. wcześniej), wówczas podstawą
wymiaru zasiłku chorobowego jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne
miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.
3. Kwotę
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, otrzymuje się przez
podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez pracownicę za okres 12
miesięcy przez liczbę miesięcy, w których je osiągnęła t.j.
przez 12.
Dokumenty potrzebne do wypłaty zasiłku macierzyńskiego
Dokumentację potrzebną do wypłaty zasiłku macierzyńskiego zawiera Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – Dz.U. z 1999 r., nr 65, poz. 742 (dalej: rozporządzenie).
Dowodem do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego jest:
1) zaświadczenie lekarskie stwierdzające
przewidywaną datę porodu -za okres przed porodem, albo skrócony odpis aktu
urodzenia dziecka - po porodzie,
2) zaświadczenie pracodawcy
o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego – w razie wypłaty zasiłku
macierzyńskiego przez ZUS, 3) oświadczenie
Jeżeli zasiłek macierzyński ma być wypłacony przez ZUS w przypadku gdy umowa o pracę została przedłużona do dnia porodu, wymagane jest:
1) zaświadczenie lekarskie stwierdzające przewidywaną datę porodu - za
okres przed porodem, albo skrócony odpis aktu urodzenia dziecka - po porodzie,
2) oświadczenie ubezpieczonej o urodzeniu pierwszego lub kolejnego
dziecka,
3) świadectwo pracy lub inny dokument stwierdzający rodzaj zawartej
umowy o pracę i datę rozwiązania stosunku pracy – par. 15
rozporządzenia.
Podstawa prawna:
- art.180 - 183 K.p.
Stan prawny na 25 listopada 2011 roku
