chilli 29 czerwca 2012 Dobra własności przemysłowej

Natomiast w myśl art. 1 ust.1 pkt. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 roku (dalej PWP) "ustawa normuje stosunki w zakresie wynalazków wzorów użytkowy, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych. Wyraźnie widać, ze zakres przedmiotowy obu tych aktów prawnych nieco się różni. Po pierwsze PWP nie wskazuje wszystkich przedmiotów objętych ochroną przedstawionych w powoływanym przepisie Konwencji Paryskiej. Jednocześnie ustawa rozszerza zakres unormowania w odniesieniu do wspomnianej Konwencji np. obejmując ochroną topografię układów scalonych. Przy czym wynika, to z faktu że ten przedmiot własności przemysłowej został wykreowany kilkadziesiąt lat po przyjęciu Konwencji.[1]

Mając na względzie terminologię i systematykę ustawy PWP można katalog dóbr przemysłowych wymienionych w art.1 ustawy przedstawić w postaci dwóch kategorii:

1. projektów wynalazczych,[2]
2. oznaczeń towarów i usług.  

Kryterium pozwalającym na dokonanie takiego wyodrębnienia jest twórczy charakter przejawiający się w umysłowej działalności człowieka, której to cechy generalnie nie posiadają zazwyczaj oznaczenia towarów i usług. Na potwierdzenie tej tezy należy podkreślić znaczenie użycie terminu "wynalazcze", "wynalazczy", a także fakt że w stosunku do tych projektów dosadnie wskazuje się na "twórcę".

Jednak jest kilka przesłanek, dzięki którym można poddać w wątpliwość takie kategoryczne dokonanie podziałów. Świadczy o tym choćby, jak już wcześniej wspomniałam, problematyka znaków towarowych, które mogą być równocześnie dziełem prawa autorskiego - utworami i co za tym idzie odznaczać się przymiotem twórczości. Przy czym brak jakichkolwiek podstaw by element twórczości będący istotą wynalazku interpretować w inny sposób niż element twórczości przesadzający o tym, czy mamy do czynienia z dziełem w rozumieniu prawa autorskiego. Jedynie efekt takiej twórczości może być inny, bo będzie to wynalazek a nie utwór.[3] Wobec powyższego trzeba, ponownie, dobitnie podkreślić, że zaklasyfikowanie przedmiotów własności przemysłowej do jednej z wyróżnionych wyżej dwóch grup nie bazuje w zasadzie na przesłance twórczego charakteru tych przedmiotów, lecz ich funkcji. Podsumowując to zagadnienie można najogólniej stwierdzić, że projekty wynalazcze odnoszą się do wytwarzania produktów, czy też świadczenia usług według zdefiniowanych dotyczących konstrukcji, wewnętrznych struktur lub zewnętrznej formy tych produktów bądź sposobów postępowania (wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych). Ergo o zaliczeniu tych dóbr do dóbr własności intelektualnej decyduje ich funkcja i znaczenie w szeroko rozumianym przemyśle obejmującym wszystkie dziedziny działalności gospodarczej. Tymczasem znaki towarowe i nazwy geograficzne mają za zadanie oznaczać towary i usługi wskazując na ich pochodzenie, wobec tego pozwalają na przekazywanie informacji o przedsiębiorcy i produktach jego działalności. Dlatego obie kategorie są eksploatowane w szeroko rozumianym przemyśle, przy czym ta eksploatacja może wyrażać się na dwa różne sposoby, wyżej wskazane.⁶

Można dokonać jeszcze jednego podziału dóbr własności przemysłowej opierającego się na kryterium stanu techniki. Stosując takie rozróżnienie można wskazać dobra własności przemysłowej, które przyczyniają się do postępu technicznego (np. wynalazki), oraz takie które nie rozszerzają stanu techniki - pełnią tylko funkcję indywidualizacyjną (np. znaki towarowe).[4]

Katalog chronionych dóbr niematerialnych, a dóbr własności przemysłowej w szczególności jest otwarty. W wyniku rozwoju technicznego, technologicznego i gospodarczego wykształcają się wciąż nowe dobra niematerialne zasługujące na ochronę.

Przeciwnie katalog praw własności przemysłowej, który jest katalogiem zamkniętym, dlatego chronione są tylko prawa wskazane expressis verbis w przepisach. W rezultacie, w celu ochrony przedmiotów zbliżonych do chronionych, ale z nimi nie tożsamych, niedopuszczalne jest stosowanie analogii legis, a objęcie ochroną prawami bezwzględnymi jest możliwe tylko w odniesieniu do tych dóbr niematerialnych, co do których ustawodawca przewidział taką ochronę. Nie wystarcza więc sama wola stron by móc skorzystać z tego rodzaju ochrony. Dodatkowo, takie prawa własności przemysłowej z zasady nie powstają z mocy samego prawa, lecz na skutek konstytutywnej decyzji organu państwowego (Urząd Patentowy) lub międzynarodowego (Europejski Urząd Patentowy, Urząd do spraw Harmonizacji Rynku Wspólnotowego), po przeprowadzeniu właściwego postępowania.³ Wyjątkową sytuację stanowi z kolei przypadek, gdy prawo takie powstaje pomimo braku decyzji UP, np. prawo do znaku towarowego powszechnie znanego.