Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
Zleceniobiorcy, tak jak pracownicy nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu. Mogą przystąpić do niego dobrowolnie. Z treści art. 11 ust. 2 w powiązaniu z art. 6 ust.1 pkt 4 Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585) wynika bowiem, że dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby, które zostały objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym. Ustawodawca zalicza do nich również osoby wykonujące „(...) pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, (...)”.
Prawo do zasiłku
W świetle art. 4 ust. 1 pkt 2 Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 (dalej: ustawa zasiłkowa) ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie. Odnosi się to do zasiłku chorobowego oraz zasiłku opiekuńczego. Co istotne, bez okresu wyczekiwania przysługuje w tym przypadku również prawo do zasiłku macierzyńskiego.
Ważne!
Urlop macierzyński nie przysługuje zleceniobiorcom, ponieważ jest to uprawnienie pracownicze. Zleceniobiorca nie jest pracownikiem, ponieważ nie posiada umowy o pracę lecz umowę cywilnoprawną, którą regulują przepisy art. 734 i następnych Kodeksu cywilnego.
Kiedy będzie przysługiwał zasiłek macierzyński?
Zgodnie z dyspozycją zawartą w art.29 ust.1 ustawy zasiłkowej zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko. Co istotne, w chwili urodzenia dziecka zleceniobiorca musi podlegać dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. Jeżeli poród nastąpi w okresie trwania umowy zlecenia, wówczas wykonującej zlecenie zasiłek macierzyński będzie przysługiwał. W tym czasie podlega ona dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Zgodnie z art.31ust.1 ustawy zasiłkowej miesięczny zasiłek macierzyński wynosi 100 % podstawy wymiaru zasiłku. Jest on równy wymiarowi ustawowego urlopu macierzyńskiego (art. 29 ust.5 ustawy zasiłkowej).W przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie urlop macierzyński wynosi 20 tygodni (art. 180 par.1 pkt 1 K.p.).
Kiedy zasiłek macierzyński nie przysługuje?
Jeżeli został złożony do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o objęcie zleceniobiorcy dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, lecz poród nastąpił po zakończeniu umowy zlecenia, wówczas zasiłek macierzyński nie przysługuje. Nie znajduje w tym przypadku zastosowania art. 30 ust. 1 ustawy zasiłkowej zgodnie z którym zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży. Umowa zlecenia jest cywilnoprawną formą zatrudnienia, gdzie nie stosuje się uregulowań zawartych w Kodeksie pracy odnośnie przedłużania umów do dnia porodu.
Ważne!
W przypadku, gdy osoba realizująca umowę zlecenia nie przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i czasie trwania umowy urodziła dziecko, wtedy nie otrzyma zasiłku macierzyńskiego.
Podstawa prawna:
- art. 2 K.p.;
- art. 180 par.1 pkt 1 K.p ;
- art. 6 ust.1 pkt 4, - art. 11 ust.2 Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585);
- art. 4 ust. 1 pkt
2, - art.29 ust.1, - art. 30 ust. 5, - art.
29 ust.5, - art. 30 ust.1Ustawy z dnia
25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego
w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512)
Stan prawny na 22 stycznia 2011 roku
