Możliwość zameldowania w drodze decyzji administracyjnej przewidziana jest zarówno przez dotychczasową ustawę z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 993, z późn. zm.), jak również przez ustawę z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. Nr 217, poz. 1427, z późn. zm.). Droga ta stosowana jest w przypadku, kiedy nie jest możliwe dokonanie zameldowania w wyniku samego zgłoszenia (zgłoszone dane budzą wątpliwości).
Przesłanką wydania decyzji o zameldowaniu jest faktyczne zamieszkiwanie osoby, której zameldowania postępowanie dotyczy, pod wskazanym adresem bez względu na istnienie i charakter tytułu prawnego do zajmowania lokalu, w którym faktycznie zamieszkuje, choć uprawniać do zameldowania w lokalu może jedynie pobyt legalny, oznaczający przebywanie na zasadach zgodnych z prawem, za wiedzą i zgodą osoby uprawnionej do dysponowania lokalem. W celu sprawdzenia, czy zainteresowany faktycznie przebywa pod wskazanym adresem, przeprowadzana jest wizja lokalna przy udziale stron.
Dla zachowania dyscypliny meldunkowej wskazane wyżej przepisy umożliwiają również działanie w drugą stronę, tj. wymeldowanie osoby w drodze decyzji administracyjnej, gdy pomimo trwałego i dobrowolnego opuszczenia lokalu nie dopełniła ona czynności wymeldowania. Postępowanie takie toczy się z urzędu lub na wniosek, złożony przez właściciela lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu.
Zobacz:
Ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych - tekst jednolity (cz. 1.)
Ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych - tekst jednolity (cz. 2.)
Z uwagi na przyjęty tryb rozstrzygania powyższych spraw w drodze decyzji administracyjnej, stosuje się do nich zawarte w k. p. a. regulacje dotyczące prowadzenia postepowania, m. in. w takich kwestiach jak terminy załatwiania sprawy, sposób prowadzenia postępowania wyjaśniającego, ewentualnego wyznaczania rozprawy, czy też możliwości złożenia odwołania do organu wyższego stopnia czy kontroli sądowoadministracyjnej wydanej decyzji.
Należy jednocześnie wskazać, że ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności przewiduje zniesienie z dniem 1 stycznia 2014 r. obowiązku meldunkowego.
Żródło: Biuletyn Informacji Publicznej - http://www.bip.krakow.pl
Stan prawny na 22 marca 2012 roku