Stosunek pracy na podstawie powołania ( art.68-72 K.p. )
W myśl art. 68 § l KP, zakres podmiotowy powołania, jako podstawy nawiązania stosunku pracy, wyznaczają przepisy odrębne, a nie kodeks pracy. Przez „odrębne przepisy" należy rozumieć wyłącznie przepisy innej ustawy. ( np. na podstawie powołania nawiązuje się stosunek pracy z dyrektorem, jego zastępcą, głównym księgowym przedsiębiorstwa państwowego ) Nie można wprowadzić powołania jako sposobu nawiązania stosunku pracy, w drodze układu zbiorowego pracy, regulaminu, statutu lub innego aktu prawa wewnętrznego. Jest tak m.in., dlatego, że ten rodzaj zatrudnienia jest traktowany jest jako mniej korzystny dla pracownika ze względu na brak stabilności, od zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Do nawiązania stosunku pracy w drodze powołania dochodzi, gdy właściwy organ powoła pracownika na określone stanowisko, a pracownik powołanie to przyjmie. Jest aktem, który powoduje nawiązanie stosunku pracy bez konieczności zawarcia umowy o pracę, zastosowany wobec osoby pozostającej już w stosunku pracy z danym pracodawcą kreuje nowy stosunek pracy wynikający z nowej podstawy stosunku pracy. W efekcie dochodzi do zastąpienia dotychczasowej podstawy przez powołanie, a to oznacza rozwiązanie dotychczasowego stosunku pracy i nawiązanie nowego wynikającego z odmiennej podstawy. Powołanie może być poprzedzone konkursem, choćby przepisy szczególne nie przewidywały wymogu wyłonienia kandydata na stanowisko wyłącznie w drodze konkursu Powołanie jest oparte na zaufaniu do pracownika, oznacza to możliwość odwołania pracownika z zajmowanego stanowiska przez organ powołujący w każdym czasie, nawet wówczas, gdy nie jest to możliwe z punktu widzenia prawa pracy, jak choćby w okresie ciąży, czy choroby. Odwołanemu pracownikowi nie przysługuje prawo dochodzenia przed sądem przywrócenia go na zajmowane dotychczas stanowisko. Jedyną możliwością powrotu jest ponowne zatrudnienie, na przykład w drodze konkursu. Konsekwencją, zatem jest jego mniejsza stabilność. Zgoda pracownika na powołanie oznacza jednocześnie zgodę na rozwiązanie dotychczasowego stosunku pracy. Powołanie powinno być dokonane na piśmie. Sankcje niezachowania formy pisemnej aktu powołania określa art.29§2 KP. Oznacza to, iż akt powołania dokonany z naruszeniem wymogu formy pisemnej będzie ważny ( chyba, że co innego wynika z przepisów szczególnych ), a pracodawca zgodnie z powyższym artykułem będzie obowiązany potwierdzić pracownikowi najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy ustalenia co do rodzaju powołania oraz warunków zatrudnienia. Do stosunku pracy na podstawie powołania stosuje się przepisy dotyczące umowy na czas nieokreślony z wyłączeniem przepisów regulujących: - tryb postępowania przy rozwiązywaniu umów o pracę; - rozpatrywanie sporów ze stosunku pracy w części dotyczącej orzekania: - o bezskuteczności wypowiedzeń; - o odszkodowaniu przewidzianym w razie wypowiedzenia umowy o pracę; - o przywróceniu do pracy ( art.69 KP)