Ustanowienie zastawu na udziale powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi (art. 180 KSH). Należy przy tym pamiętać, że umowa spółki może uzależnić zastawienie udziału od zgody spółki albo w inny sposób ograniczyć (art. 182 § 1 KSH).
Pożytki z udziału obciążonego zastawem
Zgodnie z art. 319 w zw. z art. 328 KC, jeżeli prawo obciążone zastawem przynosi pożytki, zastawnik powinien, w braku odmiennej umowy, pobierać je i zaliczać na poczet wierzytelności i związanych z nią roszczeń. Po wygaśnięciu zastawu obowiązany jest złożyć zastawcy rachunek. Tym samym, jeżeli strony chcą wyłączyć powyższe uprawnienie zastawnika, powinny to wyraźnie wskazać w umowie. W innym przypadku, do momentu zaspokojenia wierzytelności, zastawnikowi będzie przysługiwało, dla przykładu, prawo do dywidendy.
Prawo głosu zastawnika
Zgodnie z art. 187 § 2 KSH, umowa spółki
może przewidywać, że zastawnik może wykonywać prawo głosu. Oznacza to, że nawet
gdy strony w umowie ustanowienia zastawu na udziałach zawrą takie uprawnienie,
będzie ono bezskuteczne wobec spółki znowu
sprzeczne zdania . Wówczas do wykonania prawa głosu konieczne jest
udzielenie zastawnikowi pełnomocnictwa do głosowania nad wszystkimi lub
wybranymi uchwałami zgromadzenia wspólników.
Zawiadomienie spółki o ustanowieniu zastawu na udziałach
O ustanowieniu prawa zastawu na udziałach zainteresowani zawiadamiają spółkę, przedstawiając dowód ustanowienia zastawu. Ustanowienie zastawu jest skuteczne wobec spółki od chwili, gdy spółka otrzyma od jednego z zainteresowanych zawiadomienie o tym wraz z dowodem dokonania czynności (art. 187 § 1 KSH). Dowodem ustanowienia zastawu jest umowa ustanowienia zastawu na udziałach, a przez zainteresowanych należy rozumieć strony tejże umowy.
Wpis zastawu w księdze udziałów
Ustanowienie prawa zastawu na udziałach rodzi po stronie zarządu obowiązek odnotowania tego faktu w księdze udziałów - zarząd jest obowiązany prowadzić księgę udziałów, do której należy wpisywać nazwisko i imię albo firmę (nazwę) i siedzibę każdego wspólnika, adres, liczbę i wartość nominalną jego udziałów oraz ustanowienie zastawu lub użytkowania i wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika, a także wszelkie zmiany dotyczące osób wspólników i przysługujących im udziałów (art. 188 § 1 KSH).
