Zatarcie skazania to instytucja prawa karnego, która sprowadza się do uznania prawomocnego skazania danej osoby w postępowaniu karnym za niebyłe na skutek upływu odpowiednio długiego okresu czasu.
Skazanie sprawcy przestępstwa prawomocnym wyrokiem karnym wiąże się z każdorazowym umieszczeniem jego danych w Krajowym Rejestrze Karnym. Ta wydawałoby się czysto techniczna czynność sprowadzająca się do odnotowania w KRK informacji m.in. o osobie skazanego, kwalifikacji prawnej popełnionego przez niego czynu, orzeczonej karze, czy też jej wykonaniu, pociąga za sobą szereg niekorzystnych dla skazanego skutków. Chodzi tutaj przede wszystkim o negatywny stosunek społeczeństwa do osób skazanych, swoiste napiętnowanie i wynikający z tego powodu brak zaufania. Osoby prawomocnie skazane często mają problemy ze znalezieniem pracy, gdyż potencjalni pracodawcy żądają od nich przedstawienia aktualnego zaświadczenia o niekaralności. Informacja o skazaniu za popełnione przestępstwo prawie zawsze skutkuje odmową zatrudnienia i poważnie ogranicza perspektywy życiowe skazanych.
Aby niejako ułatwić byłym skazanym powrót do społeczeństwa i zdjąć z nich etykietkę przestępców, wprowadzono do polskiego systemu prawa karnego instytucję zatarcia skazania. Sprowadza się ona do uznania prawomocnego skazania danej osoby za niebyłe na skutek upływu odpowiednio długiego okresu czasu. Konsekwencją jej zastosowania jest wykreślenie z Krajowego Rejestru Karnego informacji o popełnionym przestępstwie. Od tego momentu osoba, której skazanie zostało zatarte staje się w świetle prawa osobą niekaraną. Usunięcie z Krajowego Rejestru Karnego danych o skazaniu, które uległo zatarciu powoduje, że skazanie jest praktycznie nie do ustalenia dla osób, które nie miały o nim wcześniej żadnej wiedzy.
Zatarcie skazania następuje po upływie odpowiednio długiego okresu czasu.
- w razie skazania na karę pozbawienia wolności, karę 25 lat pozbawienia wolności albo karę dożywotniego pozbawienia wolności - z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania, zatarcie następuje w tych wypadkach z mocy prawa; na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli wymierzona kara pozbawienia nie przekroczyła 3 lat a skazany przestrzegał zasad porządku prawnego;
- w razie skazania na karę grzywny albo karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 5 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania; na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 3 lat;
- w razie odstąpienia od wymierzenia kary zatarcie skazania następuje z mocy prawa po roku od wydania prawomocnego orzeczenia;
- w razie skazania na karę z warunkowym zawieszeniem jej wykonania zatarcie skazania następuje z mocy prawa po upływie 6 miesięcy od zakończenia okresu próby;
- w razie orzeczenia środka karnego zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania;
Jeżeli sprawcę skazano na dwa lub więcej nie pozostających z biegu przestępstw albo jeżeli po rozpoczęciu a przed upływem okresu wymaganego do zatarcia skazania popełnił on kolejne przestępstwo dopuszczalne jest tylko zatarcie jednoczesne wszystkich skazań.
Nie podlega zatarciu skazanie na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeżeli pokrzywdzony był małoletnim poniżej lat 15.
Po upływie wskazanych wyżej okresów skazany może wystąpić z wnioskiem o wszczęcie postępowania w przedmiocie zatarcia skazania. Wniosek taki powinien zawierać:
- imię, nazwisko i adres skazanego;
- dokładne wskazanie wyroku karnego, na podstawie którego nastąpiło skazanie (oznaczenie sądu, data wydania wyroku, sygnatura akt);
- wskazanie orzeczonej kary;
- informacje dotyczące jej odbycia, darowania lub przedawnienia jej wykonania;
W uzasadnieniu wniosku skazany może przytoczyć przemawiające za zatarciem skazania okoliczności, takie jak np. dobre sprawowanie po odbyciu kary, dobrą opinię jaką się obecnie cieszy w lokalnej wspólnocie, problemy ze znalezieniem pracy ze względu na informacje o skazaniu.
Wniosek o zatarcie skazania należy skierować do sądu, który wydał wyrok skazujący. Jeżeli wyroki skazujące wydało kilka sądów tego samego rzędu, właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd, który jako ostatni wydał wyrok skazujący. Jeżeli orzekały sądy różnego rzędu, właściwy jest sąd wyższego rzędu.
Źródło : www.slupsk.so.gov.pl
Przykładowy darmowy wzór wniosku o zatarcie skazania
………………….., dnia ………………..………
……………………………………… miejscowość data
………………………………………
(imię i nazwisko, adres)
Sąd .................... w …………….
Wydział …………….………….
………………………………….
Sygn. akt…………….…….
WNIOSEK O ZATARCIE SKAZANIA
Zwracam się o zatarcie skazania z wyroku Sądu ............................................................... z dnia .......................................... sygn. akt ................ .
Uzasadnienie
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Lublinie z dnia 13 marca 1998r. sygn. akt K 145/98 zostałem skazany na karę trzech lat pozbawienia wolności za czyn określony w art. 280 § 1 kk. Karę tę odbyłem w całości do dnia 12 marca 2001r. Od tego czasu minęło już 5 lat. W tym okresie nie popełniłem żadnego przestępstwa, przestrzegałem porządku prawnego. UWAGA TO JEST TYLKO CZĘŚĆ UZASADNIENIA Pełne uzasadnienie znajduje się w pliku po wykupieniu dostępu. Kliknij tutaj aby pobrać edytowalny wzór wniosku o zatarcie skazania z pełnum uzasadnieniem.
………………………………..
(czytelny podpis)
Uwaga:
- wniosek składa
się do sądu, który wydał orzeczenie;
- jeżeli w I
instancji wyroki wydało kilka sądów, właściwym sądem jest ten sąd, który jako
ostatni wydał wyrok. Jeżeli orzekały sądy różnego rzędu, właściwy jest sąd
wyższego rzędu.
- opłata od wniosku jest stała i wynosi 45
zł