Poznajmy stan faktyczny
Do Rzecznika Praw Obywatelskich napływały liczne pisma od osób, które na podstawie dotychczasowych przepisów ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych pobierały świadczenie pielęgnacyjne. Piszący podnosili, że na skutek zmiany przepisów dokonanych ustawą z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw zachowali prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w dotychczasowej wysokości jedynie do 30 czerwca 2013 r.
Podkreślali, że prawo do świadczenia pielęgnacyjnego nabyli na podstawie ostatecznych bezterminowych decyzji administracyjnych. Zmiana warunków nabywania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i wprowadzenie nowych warunków uprawniających do ubiegania się o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego spowodowała, że znaczna część osób pobierających obecnie świadczenie została pozbawiona do niego prawa i nie spełniła warunków wymaganych do przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Sprawdż:
Świadczenia dla opiekunów niepełnosprawnych członków rodzin
... wyrok Trybunału Konstytucyjnego (K 27/13)
Trybunał Konstytucyjny po rozpoznaniu powyższego wniosku orzekł:
Art. 11 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r, poz. 1548) jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
... jego zalecenia
Trybunał Konstytucyjny stanął na stanowisku, że w okolicznościach tej sprawy doszło do naruszenia praw słusznie nabytych oraz zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa w odniesieniu do tej grupy osób, które pobierały świadczenie pielęgnacyjne na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych, w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy zmieniającej, które jednocześnie nie spełniły przesłanek nabycia świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą. (...) .
(...) Skutki art. 11 ust. 3 ustawy zmieniającej nastąpiły "automatycznie" i nie były uzależnione od wydania aktów stosowania prawa czy przeprowadzenia postępowań w indywidualnych sprawach świadczeniobiorców. Zrealizowanie wyroku Trybunału, który zakwestionował art. 11 ust. 1 i 3 ustawy zmieniającej, będzie wymagało zmiany prawa. Sam wyrok Trybunału nie tworzy ani roszczeń o wypłatę utraconych korzyści za okres po 30 czerwca 2013 r., ani nie daje podstaw do ubiegania się o nowe świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, które przewiduje obowiązująca ustawa o świadczeniach rodzinnych.(...).
(...) Przywrócenie stanu zgodnego z konstytucją wymaga więc w tym wypadku interwencji ustawodawcy, który powinien wprowadzić stosowne korekty np. do ustawy o świadczeniach rodzinnych, w celu wyeliminowania niezgodności mającej źródło w art. 11 ust. 1 i 3 ustawy zmieniającej.
Ważne!
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Realizacja wyroku Trybunału Konstytucyjnego
Rząd przygotowuje projekt ustawy, która będzie bezzwłoczną realizacją ww. wyroku oraz zaleceń w nim podanych. Zostanie powołany Zespół do spraw opracowania rozwiązań ustawowych mających na celu przygotowanie koniecznych zmian. Ostateczny kształt projektu ustawy będzie możliwy do przygotowania po analizie pisemnego uzasadnienia wyroku TK. - informuje Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Żródło:
1) Trybunał Konstytucyjny – www.trybunal.gov.pl
2) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej – www.mpips.gov.pl
Stan prawny na 12 grudnia 2013 roku
