Ochrona dobra dziecka przy orzeczeniu rozwodu polega na zbadaniu przez sąd okręgowy na podstawie przeprowadzonych dowodów ( dokumenty, opinie, przesłuchanie świadków) sytuacji dziecka oraz na prognozowaniu zmian jakie mogą nastąpić po ewentualnym orzeczeniu rozwodu.
Dobro dziecka najważniejsze
Z art. 56 par. 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika bowiem, że mimo zupełnego i trwałego rozkładu malżeństwa rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci.
W wyroku z dnia 9 listopada 2001 r., I CKN 438/00 SN wyraził następujący pogląd: „Ze względu na drastyczność zachowywania się małżonka uzależnionego od alkoholu, nie można - na płaszczyźnie prawa i konkretnych okoliczności sprawy - wymagać od drugiego małżonka dalszego pożycia z nim, jeżeli sprzeciwia się temu dobro rodziny, a w szczególności dobro małoletnich dzieci stron”.
Poznajmy stanowisko Sądu Najwyższego
- wiek dziecka
Z orzeczenia SN z dnia 21 listopada 1952 r., C 1814/52 (OSN 1953, poz. 92) wynika: "Sąd, rozstrzygając kwestię powierzenia władzy rodzicielskiej jednemu z rozwiedzionych małżonków, powinien rozważyć, mając na uwadze wiek dziecka, które z nich daje większą gwarancję troski o fizyczny i duchowy rozwój dziecka. Zwłaszcza w okresie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa wskazane jest, by dziecko pozostawało pod opieką matki ze względu na jej konstytucję psychiczną, większą uczuciowość i skłonność do jej uzewnętrzniania oraz właściwą matce troskę o zaspokajanie codziennych potrzeb dziecka".
- skutki rozwodu
W Uchwale Całej Izby Cywilnej SN z dnia 28 maja 1955 r. zawierającej wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej, I CO 5/55, OSNC z 1955 nr 3 poz. 2 (status obowiązujący) czytamy: „(…) Gdy w małżeństwie są małoletnie dzieci, prawidłowe rozstrzygniecie sprawy o rozwód wymaga szczegółowego rozważenia, czy na skutek rozwodu dobro dziecinie ucierpi. Jeśli okoliczności sprawy wniosek taki usprawiedliwiają, rozwód nie jest dopuszczalny (…). Należy zwrócić uwagę, że chodzi tu nie o skutki rozkładu pożycia, który zawsze sytuację małoletnich dzieci pogarsza, lecz o skutki samego rozwodu. Oddalenie powództwa o rozwód (…) musi być zatem oparte na ustaleniu konkretnych okoliczności, z których wynika, że orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z dobrem małoletnich dzieci.(…)”.
- doświadczenie rodziców
W orzeczeniu z dnia 16 czerwca 1958 r., 4 CR 383/57 (RPE 1959, nr 4, s. 266) SN uznał: "Powierzenie władzy rodzicielskiej nad dziećmi rozwodzących się małżonków może być dokonane jedynie i wyłącznie z punktu widzenia dobra tych dzieci. (...) Sąd, rozstrzygając o powierzeniu wykonywania władzy rodzicielskiej, powinien rozważyć wszystkie okoliczności dotyczące kwalifikacji i możliwości wykonywania władzy rodzicielskiej zgodnie z interesami dzieci, mając na uwadze między innymi wiek i płeć dziecka, wspólne wychowywanie kilkorga dzieci, fakt dotychczasowego wychowywania dziecka przez jednego tylko małżonka i możliwość zaburzeń psychicznych u dziecka w razie zmiany dotychczasowych warunków, w jakich było wychowywane".
Ważne!
Zgodnie z art. 58 par. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem stron i o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz o obowiązku alimentacyjnym. Sąd uwzglednia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka.
Sprawdż:
Kiedy sąd nie udzieli rozwodu ?
Czy sąd zawsze udzieli rozwodu?
Porozumienie stron w kwestii wykonywania władzy rodzicielskiej i kontaktów z małoletnimi dziećmi
Podstawa prawna:
- art. 56 par. 2 , art. 58 par. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
Stan prawny na 10 czerwca 2012 roku
