Przypomnieć również należy, że aktualne rozproszenie normatywne uprawnień związków zawodowych uzasadniają potrzebę przedstawienia tych uprawnień na różnorodnych płaszczyznach[1] takich jak płaszczyzna współtworzenia prawa, współdziałania z pracodawcą, płaszczyzna kontrolna, sferę interwencyjną, płaszczyzna procesowa oraz sferę inicjatyw. Ze względu na rozmiar niniejszej pracy tak szerokie uprawnienia związków zawodowych nie będą przedmiotem poszerzonych rozważań, ograniczając się jedynie do wskazania i omówienia tych najbardziej charakterystycznych dla zbiorowych stosunków pracy. Wśród najważniejszych uprawnień przysługujących związkom zawodowym w zakresie zbiorowych praw wymienić należy :
1) prowadzenie rokowań zbiorowych z pracodawcą w celu zawarcia układu zbiorowego pracy ( art. 238-241³? K.P. )
2) wszczynanie i prowadzenie sporu zbiorowego z pracodawcą w celu zawarcia układu zbiorowego pracy ( art. 2 Ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych )
3) zawieranie z pracodawcą zakładowych porozumień normatywnych :
a) o zawieszaniu stosowania u danego pracodawcy , w całości lub w części, układu zbiorowego pracy ( art. 241²? K.P. )
b) o stosowaniu układu zbiorowego pracy ( art. 241¹? K.P. )
c) o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy ( art. 9¹ K.P. )
d) o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia ( art. 22¹a K.P. )
e) w sytuacji przejścia zakładu pracy ( art. 26¹ ustawy o związkach zawodowych )
f) w sprawie zwolnień grupowych ( art. 3 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników[2] )
g) o przyroście przeciętnego wynagrodzenia za pracę u przedsiębiorców ( art.4 ustawy z 16.12.1994r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw[3]
h) w sprawie warunków stosowania telepracy ( art. 67? K.P. )
4) uzgadnianie z pracodawcą treści regulaminów:
a) pracy ( art. 104² K.P. )
b) wynagradzania ( art. 77² K.P. )
c) premiowania ( art. 27 § 3 ustawy o związkach zawodowych )
d) nagród ( art. 27 § 3 ustawy o związkach zawodowych )
e) zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ( art. 27 § 1 ustawy o związkach zawodowych )
5) uzgadnianie z pracodawcą długości okresów rozliczeniowych w warunkach określonych w art. 129 § 2 i art. 135 § 2 i 3 K.P. ( art. 30 ustawy o związkach zawodowych )
6) wyrażenie zgody na nieutworzenie planu urlopów ( art. 163 § 1¹ K.P. )
7) ustalanie z pracodawcą wykazu prac szczególnie niebezpiecznych albo związanych z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym ( art. 151? § 4 K.P. )
8) powoływanie wspólnie z pracodawcą komisji pojednawczej ( art. 244 K.P. )
9) uzyskiwanie informacji i konsultowanie decyzji o zwolnieniach grupowych ( 3 art. ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników )
10) ustalanie z pracodawcą wykazu stanowisk pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje oraz szczegółowych zasad ich wydawania, a także warunków uzasadniających zapewnienie posiłków ( § 5 rozporządzenia RM z 28.5.1996r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów[4]
11) ustalanie z zarządem spółki liczby akcji przypadających na każdą z wyodrębnionych grup ( § 12 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa z 29.01.2003r. w sprawie szczegółowych zasad podziału uprawnionych pracowników na grupy, ustalania liczby akcji przypadających na każdą z tych grup oraz trybu nabywania akcji przez uprawnionych pracowników[5]
12) zawieranie z pracodawcą zakładowej umowy emerytalnej, a także jej zmiana i rozwiązanie ( art. 11, 38, 40, 41 ustawy z 20.04.2004r. o pracowniczych programach emerytalnych[6] )
13) uzgadnianie z pracodawcą oraz ze służbą rehabilitacyjno-medyczną zakładowego regulaminu wykorzystania funduszu rehabilitacji ( § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 31.12.1998r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych[7]
