Sąd okręgowy
W polskim systemie prawnym sądami I instancji są sądy rejonowe i okręgowe. Ustawodawca uznał bowiem, że istnieje pewien katalog spraw z definicji trudniejszych i posiadających większy ciężar gatunkowy. O tym, czy sprawę cywilną rozpozna sąd rejonowy czy sąd okręgowy, rozstrzygają przepisy o właściwości rzeczowej. Zasadą jest, że zarówno w postępowaniu procesowym, jak i nieprocesowym, kompetencja do rozstrzygnięcia sporu w I instancji przysługuje sądowi rejonowemu. Sąd okręgowy właściwy jest tylko w enumeratywnie wyliczonych przypadkach.
Co do zasady, sąd okręgowy tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch sądów rejonowych i dzieli się on na wydziały: cywilny, karny, penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń karnych, pracy, ubezpieczeń społecznych oraz gospodarczy. Ponadto, w Sądzie Okręgowym w Warszawie działają jako wydziały: sąd ochrony konkurencji i konsumentów oraz sąd wspólnotowych znaków towarowych i wzorów przemysłowych, a także odrębna jednostka organizacyjna do spraw rejestrowych powierzonych temu sądowi na podstawie odrębnych przepisów
Właściwość funkcjonalna sądów okręgowych
Jak wynika z powyższego, sądy okręgowe
powołane są do rozpoznawania spraw w I instancji w granicach swej właściwości
rzeczowej i miejscowej (art. 16 i 507 KPC). Jako przykład ich innych funkcji
można wymienić:
1) rozpoznawanie
środków odwoławczych od orzeczeń sądów rejonowych (art. 16 ustawy z dnia 27
lipca 2001 roku – Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U. z dnia 12 września 2001
roku),
2) wyznaczanie
sądu rejonowego do rozpoznawania sprawy, gdy sąd właściwy nie może rozpoznać
sprawy lub podjąć innej czynności z powodu przeszkody (art. 44 KPC),
3) orzekanie
o wyłączeniu sędziego sądu rejonowego, jeżeli sąd ten nie może wydać
postanowienia z powodu braku dostatecznej liczby sędziów (art. 52 § 1 KPC),
4) przyjmowanie
i kontrola pod względem formalnym środków odwoławczych od własnych orzeczeń
(art. 369 § 1 i art. 397 § 2 KPC) czy
też
5) rozpoznawanie
zażaleń na własne postanowienia, jeżeli zarzucają one nieważność postępowania
lub są oczywiście zasadne (art. 395 § 2 KPC).
Nie jest to oczywiście
całokształt czynności, do których pełnienia powołane są sądy okręgowe. Wynika
on z wielu ustaw i innych przepisów o charakterze procesowym. Powyższe
wyliczenie ma na celu jedynie przykładowe wskazanie typowego zakresu
kompetencji.
?Sprawdź również :
- rodzaje właściwości sądów
- właściwość funkcjonalna sąd rejonowy
- właściwość funkcjonalna sąd okręgowy
- właściwość funkcjonalna sąd apelacyjny
- właściwość miejscowa ogólna sądów cywilnych
- właściwość miejscowa przemienna sądów cywilnych
- właściwość miejscowa wyłączna sądów cywilnych
- właściwość rzeczowa sądów cywilnych w postępowaniu nieprocesowym
- właściwość rzeczowa sądów cywilnych w postępowaniu procesowym