Jednostkami organizacyjnymi zatrudniającymi pracowników są w szczególności spółki handlowe i cywilne, urzędy, przedsiębiorstwa państwowe, organizacje społeczne czy stowarzyszenia, które występują samodzielnie jako strony nawiązujące stosunki pracy. Przymiot pracodawcy maja też takie jednostki organizacyjne, które nie są odrębnymi „samoistnymi” jednostkami w świetle innych działów prawa, lecz pod nazwą oddziałów, filii itp. oraz są upoważnione do samodzielnego zatrudniania pracowników. Tak, więc np. pracodawcami zatrudniającymi pracowników w przypadku zakładu o zasięgu ogólnopolskim są oddziały. Jako pracodawcy mogą też występować jednostki organizacyjne dużych spółek (struktur gospodarczych) wyposażone w określoną samodzielność, np. zakłady przedsiębiorstw wielozakładowych, którym przyznawana jest zdolność do działań prawnych w zakresie prawa cywilnego. Jednostki te muszą jednak posiadać zdolność do zawierania umów o pracę z mocy upoważnienia udzielonego przez zarząd spółki. Przymiotu pracodawców w omawianym znaczeniu nie mają jednak jednostki organizacyjne przedsiębiorstw, korzystające z samodzielności tylko w zakresie wykonywania zadań produkcyjnych, np. wydziały czy oddziały produkcyjne przedsiębiorstw państwowych. Takie jednostki nie zatrudniają samodzielnie pracowników (nie zawierają z nimi umów) i dlatego nie mogą być traktowane jako pracodawcy w rozumieniu art. 3 KP. Do przypisania danej jednostce, stanowiącej komórkę organizacyjną większego zakładu, przymiotu pracodawcy, nie wystarcza jak wynika z powyższych uwag samo wyposażenie jej w środki i urządzenia niezbędne do wykonywania pracy zespołowej przez zatrudnionych w niej pracowników. Termin „zatrudnianie” znaczy według art. 3 KP to, co w języku potocznym nazywa się „przyjmowaniem do pracy”. W sensie prawnym chodzi o nawiązanie stosunków prawnych z osobami oferującymi swoją gotowość do pracy w danej jednostce. Samo faktyczne zatrudnianie w niej pracowników (fakt, że pracują w niej ludzie będący pracownikami) nie oznacza, że jednostka ta jest pracodawcą w rozumieniu art. 3 KP. Zatrudnianie w sensie faktycznym nie decyduje, bowiem samo przez się o posiadaniu przez dany twór organizacyjny zdolności do nabywania praw i zaciągania zobowiązań z zakresu prawa pracy. Zdolność taką mają jednostki zatrudniające pracowników w sensie prawnym, czyli takie, które są statutowo umocowane do nawiązywania stosunków prawnych. Osobowość prawna nie jest, według wyraźnego brzmienia art. 3 KP, konieczna do uznania jednostki zatrudniającej pracowników ( w wyżej podanym znaczeniu) za pracodawcę. Ustawowa definicja zawarta w tym przepisie nie daje podstawy do przyjęcia poglądu panującego w teorii prawa cywilnego, według którego jednostki niebędące ogniwami żadnej osoby prawnej nie mają osobowości prawnej, a podmiotami stosunków cywilnoprawnych związanych z funkcjonowaniem tych jednostek są osoby fizyczne lub osoby prawne będące członkami danej jednostki organizacyjnej. W definicji pracodawcy podanej w art. 3 KP mieszczą się również takie jednostki organizacyjne, jak: zrzeszenia producentów, komitety społeczne, itp., którym nauka prawa cywilnego odmawia zdolności prawnej (w zakresie prawa cywilnego). Jeżeli jednostki te zatrudnią pracowników, są pracodawcami w rozumieniu Kodeksu pracy. Pracodawcami są bądź jednostki organizacyjne (jeżeli występują w stosunkach prawnych jako podmioty prowadzące działalność gospodarczą lub inną pod postacią spółek, stowarzyszeń, itp.), bądź osoby fizyczne będące właścicielami przedsiębiorstw, zakładów usługowych, warsztatów itp. Za pracodawców (podmiot zatrudniający) nie można uważać zakładu pracy w znaczeniu przedmiotowym, tj. zakładu gospodarczego (warsztatu rzemieślniczego, punktu handlowego itp.) prowadzonego przez osobę fizyczną. Tego rodzaju „jednostki organizacyjne” ( zakład pracy) są składnikami majątkowymi (pomieszczeniami z urządzeniami, maszynami), które nie mogą uczestniczyć w obrocie prawnym w oderwaniu od ludzi będących ich właścicielami. Pracodawcami zatrudniającymi pracowników są w tych wypadkach osoby fizyczne prowadzące określoną działalność gospodarczą (uprawiające rzemiosło, itp.) W znowelizowanym Kodeksie pracy nie występuje nazwa „zakład pracy” w znaczeniu podmiotu zatrudniającego (pracodawcy), będącego stroną stosunku pracy. Termin ten został natomiast użyty w kilku miejscach kodeksu na oznaczenie zakładu w znaczeniu przedmiotowym, tj. jednostki techniczno-organiznacyjnej będącej placówką zatrudnienia, w której odbywa się proces pracy (art. 104, 128, 207, 283 § 1), bądź większej lub mniejszej jednostki gospodarczej lub innej, która stanowi przedmiot zarządzania (art. 18) lub „przejścia na innego pracodawcę” (art. 23). Pod to pojęcie podpadają wszelkie jednostki produkcyjne, punkty handlowe (sklepy) i usługowe, warsztaty, biura, itp. Pracodawca staje się stroną stosunku pracy z chwilą jego nawiązania na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę. Wyjątkowo jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna staje się pracodawcą osób zatrudnionych w zakładzie pracy, który „przeszedł” na nią jako nowego pracodawcę.
